فرمالدهید )(Formaldehyde نام علمی آن متانال (methanal) است، گازی با بوی تند و زننده است و کوچکترین آلدهید بهشمار میآید. محلول آبی فرمالدهید را «فرمالین» هم میگویند.
فرمالین با نام صنعتی فرمالدهید و فرمول شیمیایی CH₂O ، یک ماده شیمیایی مهم برای ساختن صدها ماده شیمیایی محسوب می گردد.
نام های دیگر این محصول عبارتند از فرمالین ، متانال ، فرم آلدهید ، متیلن اکسید ، متیل آلدهید.
ساختار شیمیایی
فرمالدهید ، با فرمول شیمیایی CH2O یک آلدهید محسوب میشود که دارای گروه عاملی کربونیل (C=O) میباشد؛ بنابراین اتم کربن دارای سه قلمروی الکترونی است و هیبریداسیون sp2 را اتخاذ کردهاست. الکترونگاتیوی بیشتر اکسیژن نسبت به کربن، این مولکول را به یک مولکول قطبی تبدیل کردهاست.
خواص فیزیکی
فرمالدهید دارای مولکولهای قطبی است، بنابراین جاذبههای دوقطبی-دوقطبی بین این مولکولها و همینطور بین مولکولهای متانال با دیگر مواد میتواند برقرار شود. در اثر جاذبههای بین مولکولی، فرمآلدهید در فاز مایع به شکل سهپار (trimer) هم یافت میشود. این جاذبههای دوقطبی موجب میشود تا متانال در حلالهای قطبی نظیر آب و اتانول حل شود
تهیه
فرمالدهید از اکسایش متانول در دمای 6۰۰ درجه سانتی گراد با استفاده از نقره به عنوان کاتالیزگر بدست میآید. و معمولاً برای این که راندمان تولید بالا رود باید زمان واکنش افزایش یابد که باعث تولید اسید فرمیک HCOOH در کنار فرمالدهید میشود . مقادیر اندک فرمالدهید در فرایندهای متابولیک پسماندها در بسیاری از جانوران زنده نیز ساخته میشود.
کاربردها
استفاده فرمالدهید به عنوان یک ضد عفونیکننده همچون گلوتار آلدئید میباشد. یکی از کاربردهای فرمالدهید در صنایع چسبسازی است. این ماده در فاضلابهای صنایع مختلف همچون صنایع چسبسازی و پتروشیمی یافت میگردد.
یکی دیگر از کاربردهای این ماده استفاده از آن به عنوان فیکساتیو در آمادهسازی نمونههای بافتی برای بررسیهای دیگر میباشد. مثل تشریح آناتومیک یا بررسی بافت شناسی. مورد استفاده دیگر کاربرد آن به عنوان یک ماده استریلکننده و ضد عفونیکننده است. از فرمالدهید برای نگهداری نمونههای جانوری استفاده میشود.
جهت خرید به فروشگاه مراجعه کنید.