متیل اکریلات
متیل آکریلات ترکیبی آلی است. این ترکیب اکریلیک اسید متیل استر شده است. مایعی بی رنگ با بویی آکرید گونه است. از آن بیشتر برای ساخت الیاف آکریلاتی استفاده می شود که آنها نیز در بافت فرش های مصنوعی کاربرد دارند. از آن در ساخت تعداد زیادی از ترکیبات دارویی نیز استفاده می شود. از این ماده سالانه بیش از 200 هزار تن در جهان تولید می شود.
ویژگی های متیل اکریلات
مایع، بی رنگ، قابل اشتعال
کاربردهای متیل اکریلات
برای سنتز برخی سورفکتانت ها کاربرد دارد.
به عنوان کو-مونومر در سنتز بسیاری از پلیمرها کاربرد دارد.(معمولا باعث افزایش سختی و شکنندگی می شود). در بافتن فرش های ماشینی به عنوان پیش ماده استفاده می شود. در ساخت برخی از واسطه های دارویی کاربرد دارد.
متیل متاکریلات چیست؟
متیل متاکریلات (Methyl Methacrylate) همان متا اکریلیک اسید با فرمول مولکولی C5H8O2 است. این ماده به صورت مایعی شفاف، بیرنگ و با بویی تند و زننده است. دمای ذوب آن 160 درجه سانتیگراد و دمای جوش آن 200 درجه سانتیگراد است. این ماده غیرمحلول در آب است اما در بیشتر محلول های ارگانیک قابلیت حل شوندگی دارد. همچنین این ماده، مایعی فرار و قابل اشتعال است. این ماده از سختترین پلیمرها به شمار میرود که شفافیت آن بیشتر از شیشه است و دارای سطح صاف و صیقلی میباشد. با اینکه شفافیت این مواد از شیشه بیشتر است اما نسبت به آن استحکام بیشتری در برابر ضربه و عوامل جوی دارند.
تولید ساختار متیلمتاکریلات به روشهای مختلفی امکانپذیر است اما روش اصلی تولید آن استفاده از استاتین سیانوهیدرین (ACH) است. این روش به این صورت است که ابتدا از واکنش هیدروژن سیانید (hydrogen cyanide) با استون (acetone)، استون سیانوهیدرین (acetone cyanohydrin) تشکیل میشود. بعد از آن این ماده با سولفریک اسید (sulphuric acid) واکنش میدهد و متااکریلیک سولفات (methacrylate sulfate) بوجود میآید. در نهایت این ماده با الکل و آب واکنش میدهد و ساختار متا اکرلیک اسید ایجاد میشود.
کاربرد متیل متاکریلات یا متا اکریلیک اسید به دلیل اینکه منومری برای تولید پلیمتیل متاکریلات است بسیار وسیع و حائز اهمیت است. پلیمر متیلمتاکریلات به عنوان تعدیل کننده ویسکوزیته روغنها و تولید پوشش دهندههای کاغذی، چرمها، منسوجات، رنگهای لاتکس و… بکار میرود. همچنین از جمله کاربرد این ماده استفاده از آن به عنوان اشباع کننده بتن است. قریب به نیمی از تولیدات این ماده در صنایع اتومبیل سازی مصرف میشود. بعد از صنعت خودروسازی بیشترین سهم مصرف این ماده را به خود اختصاص میدهد. صنعت ساختمانساز، روشنایی، تولید CD، اسباب بازی، خودکار، تزئینات و ساخت تندیس و صنایع الکتریکی از موارد دیگر استفاده از این ماده هستند.
آکریلاتها از خانوادهای از پلیمرها هستند که نوعی از وینیل پلیمرها محسوب میشوند. بدیهی است که پلیآکریلاتها از مونومرهای آکریلات ساخته شدهاند. اما این مونومرها چیستند؟ مونومرهای آکریلات استرهایی هستند که شامل گروههای وینیلی میباشند؛ به عبارت دیگر دارای دو اتم کربن هستند که با پیوندهای دوگانه به هم متصلند، و مستقیماً به کربن گروه کربونیل وصل شدهاند. برخی از آکریلاتها دارای یک گروه متیل اضافی متصل به کربن آلفا هستند، و متاکریلات نامیده میشوند. یکی از رایج ترین پلیمرهای متاکریلات، پلی(متیل متاکریلات) است.
آکریلات و متاکریلات
شاید کسی نتواند تصور کند که این گروه کوچک متیل چه تفاوت عظیمی در رفتار و خواص پلیمر ایجاد میکند، اما حقیقت همین است. پلی(متیلآکریلات) در دمای اتاق یک لاستیک است، اما پلی(متیل متاکریلات) در این دما یک پلاستیک محکم، سخت و شفاف است.
میزان سختی یا نرمی یک پلیمر در دمای داده شده با آنچه ما تحرک زنجیر مینامیم، مشخص میشود، یعنی زنجیرهای پلیمر تا چه حد در حضور هم و در کنار یکدیگر تکان میخورند. هر چه حرکت آنها بیشتر باشد، پلیمر نرمتر است.
پوشکهای خارقالعاده
ساده ترین پلیمر آکریلاتی، که عبارت است از:
پلی(آکریلیک اسید)
این پلیمر را یک پلیمر پلیالکترولیت مینامند، یعنی هر واحد تکراری آن دارای گروهی است که میتواند به یون تبدیل شود. این گروه در این مورد، گروه کربوکسیلیک اسید است. پلی(آکریلیک اسید) خواص غیرعادی دارد، زیرا به طرز عجیبی آب جذب میکند. این ماده، میتواند بدون هیچ مشکلی چندین برابر وزن خود آب جذب نماید. پلیمرهایی که این چنین عمل میکنند، اَبَرجاذب نامیده میشوند. از این رو، ایدهای هوشمندانه مبنی بر قرار دادن این ماده در پوشکهای بچه ارائه شد. اگر آگهیهای تجاری پوشکها را دیده باشید میدانید که برای تبلیغ این محصولات مایع آبی رنگی را به روی پوشک میریزند و ماده بلافاصله ناپدید میشود. این در حقیقت همان عملکرد پلیآکریلیک اسید به عنوان اَبَرجاذب بوده است.
توانایی فوقالعادهی پلی(آکریلیک اسید) در جذب آب به دلیل گروهای کربوکسیلیک اسید در پلیمر است که میتوانند با مولکولهای آب پیوند هیدروژنی بدهند.
جهت خرید به فروشگاه مراجعه کنید.