پلی وینیل استات
پلی(وینیل استات)، یا به اختصار PVAc، یکی از آن پلیمرهای پشت صحنه و بی سروصداست. جاهایی که این پلیمر به کار می رود، برخلاف پلی اتیلن یا پلی استایرن، کاملاً مشهود نیست. PVAc دوست دارد پنهان شود. اما در عین حال اگر می خواهید آنرا بیابید، خیلی جاها می توانید پیدایش کنید. اگر کسی سطوح را جستجو کند، این پلیمر را می یابد. یکی از محل های مخفی شدن PVAc، بین دو قطعه چوبی است که به هم چسبانده شده اند. PVAc برای ساخت انواع چسب چوب، و نیز سایر چسب ها به کار می رود. کاغذ و پارچه ها اغلب دارای پوشش هایی شامل PVAc و عناصر دیگری هستند که برای براق کردن آنها استفاده می شوند.
PVC یک پلیمر وینیلی است و از طریق پلیمریزاسیون وینیلی رادیکال آزاد از مونومر وینیل استات ساخته می شود.
این هم شکل مونومر در حالت سه بعدی است:
یکی از جاهای مورد علاقه ی PVAc برای مخفی شدن، داخل قوطی های رنگ است. PVAc نقش لاتکس را در رنگ لاتکسی آکریلیک بر عهده دارد. حتماً می پرسید که این به چه معنی است؟ قبل از اینکه PVAc بتواند در قوطی رنگ پنهان شود، باید آن را با NaOH و متانول وارد واکنش کنیم؛
پلی وینیل استات یک پلیمر مصنوعی لاستیکی آلیفاتیک و متعلق به خانواده پلی وینیل استر است. پلی وینیل استات (PVA) شکننده بوده و برای رفع این اشکال به آن تا 15 درصد از مواد نرم کننده مانند دی بوتیل فتالات اضافه می شود. این پلیمر در دمایی حدود 28 درجه سانتیگراد نرم شده و حالت شکنندگی خود را از دست می دهد. درجه پلیمریزاسیون پلی وینیل استات معمولا از 100 تا 5000 است. گروه های اسید آن به هیدرولیز حساس هستند و به آرامی PVAc را به پلی وینیل الکل و اسید استیک تبدیل می کنند.
PVAc در اغلب حلال ها به خصوص در هیدرو کربن های آروماتیک مانند بنزن و تولوئن، در هیدروکربن های کلردار مانند کلروفرم، تتراکلروکربن و دی کلرواتیل، در الکل ها مانند متانول و اتانول، در اترها مانند اتیل استات و بوتیل استات و کتون ها مانند استون و متیل ایزوبوتیل کتون حل می شود. اسیدها و قلیاها روی پلی وینیل استات موثر بوده و سبب هیدرولیز آن می شوند.
سنتز پلی وینیل استات
PVA یک پلیمر وینیلی است. پلی وینیل استات توسط پلیمریزاسیون مونومر وینیل استات تهیه می شود. مونومر وینیل استات ابتدا در یک مقیاس صنعتی با افزودن اسید استیک به استیلن با نمک جیوه (I) به دست آمد. اما در حال حاضر به طور عمده توسط واکنش اسید استیک و اتیلن که با پالادیوم کاتالیز شده است به دست می آید.
کاربردهای پلی وینیل استات
معمولا به عنوان چسب چوب، چسب سفید، چسب نجاری، چسب کاغذ، چسب المر و یا چسب PVA نامیده می شود. در پوشش های کاغذی، رنگ و دیگر پوشش های صنعتی، در پارچه های نبافته و الیاف شیشه ای و در محصولات بهداشتی مانند دستمال کاغذی به عنوان یک اتصال دهنده استفاده می شود. PVAc به عنوان یک تقویت کننده برای سنگ ساختمان متخلخل به خصوص ماسه سنگ استفاده می شود. با انجام این واکنش تمام گروه های استات را حذف می کنیم و به پلیمر دیگری، یعنی پلی(وینیلالکل) دست می یابیم. اما برای استفاده در رنگ ها، نباید تمام گروه های استات حذف شوند. می توانیم این واکنش را کنترل کنیم، بنابراین هنگامی که هنوز حدود۲۰% از گروه های استات روی پلیمر باقی مانده اند، واکنش را متوقف می کنیم. آنچه به دست می آید، کوپلیمری از پلی(وینیل الکل) و پلی(وینیلاستات) است، و به همین دلیل پلی(وینیلالکل-کو-وینیلاستات) نامیده می شود. این ماده، یک کوپلیمر تصادفی است که شبیه به پلی(وینیلالکل) است، به جز این که گاهی واحد تکراری وینیل استات در زنجیر ظاهر می شود.