ژلاتین آزمایشگاهی
ژلاتین
ژلاتین ماده ای پروتئینی است که از کلاژن در قسمت های مختلف بدن حیوانات به دست می آید. این ماده به دلیل بالا بردن خاصیت چسبندگی در محصولاتی مانند مربا، ژله ها، آب نبات ها مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده بدون طعم و بی رنگ است و به صورت پودر یا صفحه ورقه ای موجود می باشد
معمولا ماده ی فوق از پوست، استخوان ها و بافت های پیوندی حیوانات به دست می آید. با این حال این ماده در انواع گیاهی از جلبک های قرمز آگار آگار و پکتین نیز تولید می گردد.
اما چه تفاوتی میان ژلاتین و کلاژن وجود دارد؟
ژلاتین ماده ای است که از کلاژن ساخته شده است. در ادامه به تفاوت های این دو بیشتر می پردازیم:
کلاژن: کلاژن پروتئینی است که در پوست و تاندون ها و مناطقی که بافت های بدن را در کنار یکدیگر نگه می دارد موجود می باشد. کلاژن باعث می شود تا بافت های بدنتان در کنار یکدیگر قرار بگیرند و بتوانید به راحتی جا به جا شوید. با از بین رفتن این ماده شاهد ایجاد چین و چروک در پوست خواهیم بود.
ژلاتین: ژلاتین همان ماده ای است که با پختن و یا ذوب نمودن کلاژن به دست می آید. یکی از بهترین راه ها برای مصرف اسیدهای آمینه ضروری موجود در کلاژن مصرف ژلاتین است.
کلاژن در آب داغ و یا سرد حل می شود و از نظر ظاهری ژل مانند نمی شود اما پودر ژلاتین فقط در آب داغ حل می شود و ژل مانند می گردد.
ژلاتین خالص به طور طبیعی وجود ندارد بلکه از هیدرولیز استخوان و غضروف‌های بدن گاو به دست می‌آید. ژلاتین دارای 84% پروتئین ، 14 % رطوبت و 2% خاکستر است. ژلاتین در دراز مدت رطوبت جذب می‌کند به همین دلیل باید در محل خشک و خنک نگهداری شود. چنانچه رطوبت ژلاتین از 16% بیشتر شود، قارچ و کپک بر روی آن رشد خواهد نمود و مصرف آن خالی از خطر نیست.
ژلاتین در آب سرد نامحلول است ولی در آب گرم حل می‌شود. این ماده تا ده برابر حجم خود آب جذب کرده و در دمای 40 تا 50 درجه سانتی‌گراد تشکیل ژل می‌دهد. قدرت تولید ژل، توسط درجه بلوم مشخص می‌شود. ژلاتین تجاری معمولا از بلوم 60 تا 260 وجود دارد اما تا بلوم 400 نیز در بازار موجود است.
تا سال 1889 که ژلاتین به صورت عمده تولید شد، مردمی که این ماده را در دسترس نداشتند ولی در مورد آن شنیده بودند فکر می‌کردند که وجود این ماده یک شایعه یا دروغ است. مثلا دسرهای خاورمیانه و خاور دور بیشتر با نشاسته و مواد دیگر تهیه می‌شد و پس از سال 1889 که این ماده به تمام جهان صادر شد دسرهای اروپایی در تمام دنیا متداول شد.
فواید استفاده از ژلاتین
ژلاتین حاوی مقادیر بالایی پروتئین است. پروتئین‌های ژلاتین به طور عمده متشکل از اسید آمینه‌های گلایسین و پرولین است که بسیاری از افراد به میزان لازم آنها را مصرف نمی‌کنند، درحالی که این اسیدهای آمینه نه تنها برای پوست، مو و ناخن مفید است بلکه باعث عملکرد مطلوب سیستم ایمنی می شود.
پودر و ورقه ژلاتین چه فرقی دارد؟
هر دو اینها از کلاژن حیوانات تهیه شده اند. پودر ژلاتین، ژلاتینی است که خشک شده و به دانه‌های ریز تبدیل شده و مزیت آن پراکندگی یکنواخت آن در ظرف است. ورقه‌های ژلاتین هم، ژلاتینی است که روی ورقه خشک شده است. تنها تفاوتی که بین ورقه ژلاتین و پودر آن می‌توان قائل شد این است که استفاده از ورقه‌های ژلاتین محصول نهایی را روشن‌تر و شفاف‌تر می‌کند. از نظر خواص غذایی بین پودر ژلاتین و ورقه آن نمی توان تفاوتی قائل شد.
ژلاتین گیاهی
حتما شنیده‌اید که به بسیاری از گیاه‌خواران توصیه می‌شود از ژلاتین گیاهی استفاده کنند درحالی که ژلاتین تنها از حیوانات به دست می‌آید و به هیچ عنوان منشا گیاهی ندارد. اما آگار (نوعی جلبک) و پکتین (کربوهیدرات گیاهی) ازجمله ترکیباتی هستند که می‌توان جایگزین ژلاتین کرد. پکتین یک پلیمر اشتقاقی قندی اسیدی است که از ساختار‌های ژلاتینی گیاهی موجود در میوه و سبزی به دست می‌آید.
ژلاتین با استخوان چه می‌کند؟
ژلاتین به چسب استخوان معروف است. گفته می‌شود ژلاتین موجود در ژله‌ها، دردهای مفصلی را کاهش می‌دهد و می‌تواند در پیشگیری از پوکی استخوان کمک کند. کلاژن به طور مستقیم اثرات ضدالتهابی داشته و اثر مستقیم روی بافت مفاصل دارد. با بررسی دریافت ژلاتین و تاثیر آن روی استخوان این نتیجه به دست آمد که ژلاتین می‌تواند تاثیرات متفاوتی روی چگالی استخوان و وزن بدن داشته باشد. این تاثیر بیشتر روی استخوان ران دیده شده است.
در مطالعات دیگر نشان داده شد که تزریق ژلاتین، کلسیم موجود در گردش خون را بالا می‌برد که نشان می‌دهد استخوان در حال ساخت است. همچنین در سوءتغذیه پروتئین که وزن استخوان کاهش می‌یابد و موجب شکستگی می‌شود میزان مواد معدنی و چگالی استخوان ران با دریافت ژلاتین بیشتر می شود.
جهت خرید به فروشگاه مراجعه کنید.
